Γιατί … το ούζο «ασπρίζει» με το νερό;
Στον γλυκάνισο οφείλει το άρωμα του το ούζο. Στο φυτό αυτό περιέχονται οργανικές χημικές ουσίες οι οποίες ονομάζονται τερπένια. Είναι αυτά που εξασφαλίζουν το χαρακτηριστικό άρωμα του γλυκάνισου, άρα και του ούζου. Τα τερπένια είναι διαλυτά στο αλκοόλ. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με το νερό.
Εξαιτίας, λοιπόν, της περιεκτικότητας του ούζου σε αλκοόλ, οι ουσίες αυτές παραμένουν σε διάλυση. Όταν όμως το ούζο αναμιγνύεται με νερό, η διάλυση των τερπενίων είναι αδύνατη. Και αυτός είναι ο λόγος που το αγαπημένο ποτό
– κυρίως – του καλοκαιριού παίρνει λευκό χρώμα. Τα τερπένια είναι οι αίτιοι του αρώματος όχι μόνο του γλυκάνισου αλλά και αρκετών άλλων φυτών, όπως η μέντα, η πιπερόριζα και άλλα.
Στον γλυκάνισο οφείλει το άρωμα του το ούζο. Στο φυτό αυτό περιέχονται οργανικές χημικές ουσίες οι οποίες ονομάζονται τερπένια. Είναι αυτά που εξασφαλίζουν το χαρακτηριστικό άρωμα του γλυκάνισου, άρα και του ούζου. Τα τερπένια είναι διαλυτά στο αλκοόλ. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με το νερό.
Εξαιτίας, λοιπόν, της περιεκτικότητας του ούζου σε αλκοόλ, οι ουσίες αυτές παραμένουν σε διάλυση. Όταν όμως το ούζο αναμιγνύεται με νερό, η διάλυση των τερπενίων είναι αδύνατη. Και αυτός είναι ο λόγος που το αγαπημένο ποτό
– κυρίως – του καλοκαιριού παίρνει λευκό χρώμα. Τα τερπένια είναι οι αίτιοι του αρώματος όχι μόνο του γλυκάνισου αλλά και αρκετών άλλων φυτών, όπως η μέντα, η πιπερόριζα και άλλα.
Γιατί τρεμοπαίζουν τ’ άστρα;
Φταίει γι’ αυτό η ατμόσφαιρα της Γης, την οποία διασχίζει το...φως των αστεριών για να φτάσει στα μάτια μας.
Στην ατμόσφαιρα σχηματίζονται πολλές δίνες, που λειτουργούν ως φακοί ή πρίσματα μετακινώντας το φως ενός αστέρα. Παρόλο που η απόσταση στην οποία μετακινούνται είναι ελάχιστη, επειδή γίνεται πολλές φορές μέσα σε ένα δευτερόλεπτο, στο ανθρώπινο μάτι φαίνεται σα να «αναβοσβήνει».
Το φαινόμενο είναι εντονότερο σε μικρά σώματα, όπως τα άστρα, ενώ στους πλανήτες εκμηδενίζεται από το μέγεθός τους. Το φεγγάρι λαμπυρίζει μόνο όταν το παρατηρούμε μέσα από ένα καλό τηλεσκόπιο.
Το φως των ουράνιων σωμάτων παραμένει σταθερό όταν παρακάμψουμε την ατμόσφαιρα της Γης. Αυτό γίνεται με το τηλεσκόπιο Χαμπλ, που ταξιδεύει στο Διάστημα και καταγράφει εικόνες αξεπέραστης καθαρότητας, καθώς το περίγραμμα των σωμάτων δεν διαστρεβλώνεται από τη γήινη ατμόσφαιρα. Στα
αστεροσκοπεία, οι επιστήμονες προσπαθούν να αποφύγουν την παραμόρφωση του φωτός των αστέρων προσαρμόζοντας την οπτική των μεγάλων τηλεσκοπίων για να πετύχουν ευκρινέστερες εικόνες.
Φταίει γι’ αυτό η ατμόσφαιρα της Γης, την οποία διασχίζει το...φως των αστεριών για να φτάσει στα μάτια μας.
Στην ατμόσφαιρα σχηματίζονται πολλές δίνες, που λειτουργούν ως φακοί ή πρίσματα μετακινώντας το φως ενός αστέρα. Παρόλο που η απόσταση στην οποία μετακινούνται είναι ελάχιστη, επειδή γίνεται πολλές φορές μέσα σε ένα δευτερόλεπτο, στο ανθρώπινο μάτι φαίνεται σα να «αναβοσβήνει».
Το φαινόμενο είναι εντονότερο σε μικρά σώματα, όπως τα άστρα, ενώ στους πλανήτες εκμηδενίζεται από το μέγεθός τους. Το φεγγάρι λαμπυρίζει μόνο όταν το παρατηρούμε μέσα από ένα καλό τηλεσκόπιο.
Το φως των ουράνιων σωμάτων παραμένει σταθερό όταν παρακάμψουμε την ατμόσφαιρα της Γης. Αυτό γίνεται με το τηλεσκόπιο Χαμπλ, που ταξιδεύει στο Διάστημα και καταγράφει εικόνες αξεπέραστης καθαρότητας, καθώς το περίγραμμα των σωμάτων δεν διαστρεβλώνεται από τη γήινη ατμόσφαιρα. Στα
αστεροσκοπεία, οι επιστήμονες προσπαθούν να αποφύγουν την παραμόρφωση του φωτός των αστέρων προσαρμόζοντας την οπτική των μεγάλων τηλεσκοπίων για να πετύχουν ευκρινέστερες εικόνες.
Γιατί η θάλασσα είναι αλμυρή;
Καθώς το νερό διασχίζει και διαβρώνει τη γη, παρασύρει αλάτι (όπως και άλλα ορυκτά) στα ποτάμια κι αυτά με τη σειρά τους στη θάλασσα. Το αλάτι παραμένει στη θάλασσα γιατί δεν φεύγει νερό από αυτήν. Καθώς το θαλασσινό νερό εξατμίζεται, όλο σχεδόν το αλάτι που περιέχει, μένει πίσω. Αυτή η αιώνια διαδικασία έκανε το θαλασσινό νερό αλμυρό (3% είναι η περιεκτικότητά του σε αλάτι). Αυτές είναι οι γενικές γραμμές, αλλά όχι ολόκληρη η αλήθεια. Η θάλασσα εμπλουτίζεται σε αλάτι και από τον εξωτερικό φλοιό της γης κάτω από τους ωκεανούς. Στον πυθμένα των ωκεανών υπάρχουν οι λεγόμενες υδροθερμικές δίοδοι απ όπου το νερό εισχωρεί στον φλοιό, ζεσταίνεται, απελευθερώνει αλάτι από αυτόν και επιστρέφει στον ωκεανό με την ποσότητα αλατιού που μεταφέρει. Με τον ίδιο τρόπο αυξάνουν την ποσότητα αλατιού στη θάλασσα και τα ηφαίστεια. Γιατί όμως δεν αυξάνεται η ποσότητα αλατιού στο θαλασσινό νερό; Καταρχήν όλα τα πλάσματα χρειάζονται νάτριο και ασβέστιο για να ζήσουν και τα θαλάσσια τα παίρνουν από το αλάτι του νερού. Όταν πεθαίνουν το αλάτι απομένει ως ίζημα, το οποίο πολύ γρήγορα θα χαθεί μέσα στο φλοιό των ωκεανών. Μεγάλες ποσότητες ορυκτών που περιέχει ο φλοιός της γης, χάνονται, όταν οι τεκτονικές πλάκες των ωκεανών υποχωρούν κάτω από τις ηπειρωτικές πλάκες συμπαρασύροντας και μεγάλες ποσότητες αλατιού στα βάθη του πλανήτη.
Καθώς το νερό διασχίζει και διαβρώνει τη γη, παρασύρει αλάτι (όπως και άλλα ορυκτά) στα ποτάμια κι αυτά με τη σειρά τους στη θάλασσα. Το αλάτι παραμένει στη θάλασσα γιατί δεν φεύγει νερό από αυτήν. Καθώς το θαλασσινό νερό εξατμίζεται, όλο σχεδόν το αλάτι που περιέχει, μένει πίσω. Αυτή η αιώνια διαδικασία έκανε το θαλασσινό νερό αλμυρό (3% είναι η περιεκτικότητά του σε αλάτι). Αυτές είναι οι γενικές γραμμές, αλλά όχι ολόκληρη η αλήθεια. Η θάλασσα εμπλουτίζεται σε αλάτι και από τον εξωτερικό φλοιό της γης κάτω από τους ωκεανούς. Στον πυθμένα των ωκεανών υπάρχουν οι λεγόμενες υδροθερμικές δίοδοι απ όπου το νερό εισχωρεί στον φλοιό, ζεσταίνεται, απελευθερώνει αλάτι από αυτόν και επιστρέφει στον ωκεανό με την ποσότητα αλατιού που μεταφέρει. Με τον ίδιο τρόπο αυξάνουν την ποσότητα αλατιού στη θάλασσα και τα ηφαίστεια. Γιατί όμως δεν αυξάνεται η ποσότητα αλατιού στο θαλασσινό νερό; Καταρχήν όλα τα πλάσματα χρειάζονται νάτριο και ασβέστιο για να ζήσουν και τα θαλάσσια τα παίρνουν από το αλάτι του νερού. Όταν πεθαίνουν το αλάτι απομένει ως ίζημα, το οποίο πολύ γρήγορα θα χαθεί μέσα στο φλοιό των ωκεανών. Μεγάλες ποσότητες ορυκτών που περιέχει ο φλοιός της γης, χάνονται, όταν οι τεκτονικές πλάκες των ωκεανών υποχωρούν κάτω από τις ηπειρωτικές πλάκες συμπαρασύροντας και μεγάλες ποσότητες αλατιού στα βάθη του πλανήτη.
Γιατί κάποια από τα θαλάσσια θηλαστικά πνίγονται-
Για αρκετά θαλάσσια θηλαστικά – φάλαινες, δελφίνια, θαλάσσιοι ελέφαντες – ο πνιγμός αποτελεί το τελευταίο στάδιο και όχι την πρωτογενή αιτία ενός ενδεχόμενου θανάτου. Πάντως ένα υγιές θηλαστικό δεν κινδυνεύει να πνιγεί ακόμη κι όταν κοιμάται καθώς λόγω ενεργητικής ή παθητικής άνωσης δεν χρειάζεται προσπάθεια για να βγει στην επιφάνεια του νερού και να πάρει τον αέρα που χρειάζεται. Συχνά όμως φώκιες και θαλάσσιοι ελέφαντες που είναι άρρωστοι βγαίνουν στη στεριά όπου μπορούν να ξεκουραστούν και να ανακάμψουν χωρίς το φόβο να πνιγούν. Η τακτική αυτή δεν αποδίδει για τις φάλαινες που πολύ συχνά βγαίνουν στις ακτές για να αποφύγουν τον πνιγμό. Συνήθως πριν προλάβουν να θεραπευτούν η υπερθέρμανση προκαλεί ανεπανόρθωτη καταστροφή των ιστών. Θα πεθάνουν γρήγορα ακόμη κι αν οι άνθρωποι τις βοηθήσουν να ξαναμπούν στο νερό. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις επίσης κάποια από τα θηλαστικά μπορεί να κρατήσουν την αναπνοή τους μέχρι να πεθάνουν.
Για αρκετά θαλάσσια θηλαστικά – φάλαινες, δελφίνια, θαλάσσιοι ελέφαντες – ο πνιγμός αποτελεί το τελευταίο στάδιο και όχι την πρωτογενή αιτία ενός ενδεχόμενου θανάτου. Πάντως ένα υγιές θηλαστικό δεν κινδυνεύει να πνιγεί ακόμη κι όταν κοιμάται καθώς λόγω ενεργητικής ή παθητικής άνωσης δεν χρειάζεται προσπάθεια για να βγει στην επιφάνεια του νερού και να πάρει τον αέρα που χρειάζεται. Συχνά όμως φώκιες και θαλάσσιοι ελέφαντες που είναι άρρωστοι βγαίνουν στη στεριά όπου μπορούν να ξεκουραστούν και να ανακάμψουν χωρίς το φόβο να πνιγούν. Η τακτική αυτή δεν αποδίδει για τις φάλαινες που πολύ συχνά βγαίνουν στις ακτές για να αποφύγουν τον πνιγμό. Συνήθως πριν προλάβουν να θεραπευτούν η υπερθέρμανση προκαλεί ανεπανόρθωτη καταστροφή των ιστών. Θα πεθάνουν γρήγορα ακόμη κι αν οι άνθρωποι τις βοηθήσουν να ξαναμπούν στο νερό. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις επίσης κάποια από τα θηλαστικά μπορεί να κρατήσουν την αναπνοή τους μέχρι να πεθάνουν.
